Binlerce yıl öncesine uzanan “deq” sanatı, bugün Mezopotamya’da kaybolmaya yüz tutmuş bir gelenek olarak varlığını sürdürüyor. Kadınların yüzlerine, ellerine ve bedenlerine işlenen bu motifler; bereketi, gücü ve şifayı temsil ediyor.
Unutulmaya Yüz Tutan Bir Kültür
Yaşlı kadınların bedenlerinde görülebilen deq, zamanla yok olmaya başladı. Geleneksel tekniklerde anne sütü ve is karışımıyla yapılan motifler, aynı zamanda toplumsal kimliğin de bir parçasıydı.
Hafıza ve Kimlik
Bu kadim sanatı yeniden görünür kılmak için çalışan sanatçı Fatma Temel, Amed Sur’da açtığı atölyede hem araştırmalar yapıyor hem de motifleri insanlarla buluşturuyor. Dünyanın farklı ülkelerinden gelen ziyaretçiler, onun aracılığıyla bu kültürle tanışıyor.
Temel, “Deq sadece bir dövme değil; bir hafıza, bir kimlik. Motiflerin kaybolmasına izin vermek, kültürel belleğimizin silinmesi demek. Benim amacım bu mirası yaşatmak” diyor.
Geleceğe Taşınan Hafıza
Bugün pek çok genç deq’e ilgi gösteriyor. Hem kültürel bir aidiyet hem de sanatsal bir ifade biçimi olarak yeniden keşfedilen deq, geleceğe taşınıyor.
Beyhan SEZGİN
