Ovacık, Pülümür, Hozat ve Geyiksuyu başta olmak üzere Dersim’in vadilerinde planlanan altın, bakır ve molibden maden projeleri, hem ormanları hem su kaynaklarını hem de endemik türleri tehdit ediyor.
Dersim Munzur havzasında planlanan maden projeleri, bölgenin doğal ekosistemini ve yaşam alanlarını ciddi şekilde tehdit ediyor. Resmî verilere göre Munzur Havzası’nda 40 bini aşkın hektar maden ruhsatı planlanmış durumda. Altın, bakır, molibden ve krom gibi madenler için açılması planlanan sahalar, ormanların parçalanması ve su kaynaklarının kirlenmesi riski taşıyor.
Dersim’in Ovacık, Pülümür, Hozat, Geyiksuyu, Sin bölgesi ve Cevizlidere gibi vadilerinde planlanan maden projeleri, bölgenin doğal ekosistemini ve kırsalda yaşayan halkın yaşam alanlarını ciddi şekilde tehdit ediyor. Resmî verilere göre Dersim Havzası’nda 40 bini aşkın hektar maden ruhsatı planlanmış durumda. Altın, bakır, molibden ve krom gibi madenler için açılması planlanan sahalar, ormanların parçalanması ve su kaynaklarının kirlenmesi riski taşıyor.
İliç örneği: Dersim için uyarı
Yanı başımızdaki Erzincan İliç’te yaşananlar, Dersim’de neler olabileceğinin somut bir göstergesi. Çöpler Altın Madeni’nde, siyanürle yapılan liç işlemi sonrası depolanan toprak yığınının heyelana dönüşmesi, hem işçilerin hayatını kaybetmesine hem de bölgedeki su ve toprak ekosisteminin ciddi biçimde zarar görmesine yol açtı. Siyanür ve sülfürik asit içeren atıklar, Fırat Nehri’ne kadar yayılarak bölgedeki tarım, içme suyu ve yaban hayatını tehdit etti.
Ekosistem ve habitat üzerindeki riskler
Dersim, 1800’den fazla bitki türü ve birçok endemik türe ev sahipliği yapıyor. Planlanan maden sahaları, orman örtüsünün parçalanmasına, habitat kaybına ve birçok hayvan türünün göç yollarının kesilmesine yol açabilir. Munzur ve Pülümür havzaları başta olmak üzere bölgedeki akarsular, maden faaliyetlerinden kaynaklanacak atıklarla kirlenebilir.
Kümülatif ekolojik etki
Farklı bölgelerdeki ruhsat sahalarının toplam etkisi, ekosistemi bütün olarak tehdit ediyor. Ormanların yok edilmesi toprak erozyonunu hızlandırırken, su döngüsünün bozulması tarımsal üretim kapasitesini düşürebilir. Dersim’de planlanan maden projeleri, kümülatif olarak hem doğayı hem de halkın yaşamını risk altına alıyor.
Uluslararası koruma kriterleri
Munzur Vadisi Milli Parkı ve çevresindeki alanlar, biyolojik çeşitlilik açısından uluslararası koruma kriterlerini karşılıyor. Planlanan maden projeleri, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası doğa koruma sözleşmeleriyle çelişebilecek nitelikte bir risk yaratıyor.
Dersim’in vadileri ve köyleri, İliç’teki örnekte görüldüğü gibi ciddi ekolojik felaketlerle karşı karşıya kalabilir. Planlanan maden projeleri, sadece doğayı değil, halkın yaşamını ve geçim kaynaklarını da tehdit ediyor.
HABER MERKEZİ
